Jongeren in kwetsbare positie hebben de toekomst
Meer zelfredzaamheid en psychisch welbevinden, minder zorg- en uitkeringskosten
Nieuw onderzoek bevestigt dat toekomstcoaching de zelfredzaamheid, maatschappelijke positie en psychisch welbevinden van jongeren in een kwetsbare positie significant verbetert. Het gaat hierbij om jongeren tussen de 16 en 27 jaar met een (vermoeden van) een lichte verstandelijke beperking en/of autisme, die zonder ingrijpen het risico lopen om school te verlaten zonder enig toekomstperspectief.
Groot maatschappelijk probleem
Jaarlijks verlaten duizenden jongeren in Nederland voortijdig het onderwijs, zonder zicht op een baan of uitkering. In 2021-2022 ging het om 25.217 mbo-studenten die zonder diploma het onderwijs verlieten, ruim 6 procent van het totaal aantal mbo-studenten.
Deze jongeren hebben minder mogelijkheden op de arbeidsmarkt met risico op werkloosheid en sociaal isolement. Ook hebben ze vaker problematische schulden, psychosociale problemen en maken ze gemiddeld meer gebruik van zorg.
Voortijdig schoolverlaten heeft vaak meerdere oorzaken, die te maken hebben met verschillende levensdomeinen. Veel van deze jongeren hebben een verstandelijke beperking en/of autisme.
Voorkomen van vroegtijdig uitvallen
Het inzetten van toekomstcoaching voorkomt vroegtijdig uitvallen en zorgt ervoor dat jongeren met een lichte verstandelijke beperking en/of autisme in een kwetsbare positie duurzaam participeren in de maatschappij. Dit betekent dat ze een opleiding afronden, werken of een andere zinvolle dagbesteding hebben.
Meerwaarde Toekomstcoach in 17 gemeenten getoetst
Dankzij een financiële bijdrage van het ING Nederland fonds konden in de periode juni 2021 tot juni 2024 75 jongeren, verspreid over 17 gemeenten, worden begeleid door een MEE Toekomstcoach.
Uit onderzoek blijkt dat bij 80% van hen de maatschappelijke positie en zelfredzaamheid is verbeterd. Op een schaal van 1 tot 10 is
- de gemiddelde score voor de tevredenheid van de deelnemers over de daginvulling maar liefst toegenomen van 4,9 naar 7,3;
- de tevredenheid over de financiën van 4,9 naar 6,6;
- het psychisch welbevinden van 5,3 naar 6,7.
Dit komt overeen met de resultaten van de effectmeting van de pilot Toekomstcoach van 2018 tot 2020, waar destijds 150 leerlingen van praktijk- en VSO-scholen aan hebben deelgenomen.
Bevestiging positieve resultaten
Naast deze kwantitatieve onderzoeken toont ook recent kwalitatief onderzoek van onafhankelijk onderzoeker Femke Giesen duidelijke positieve resultaten aan van het inzetten van toekomstcoaching.
In opdracht van MEE NL heeft Femke Giesen 5 casussen van deelnemers in de gemeente Rotterdam met de methode Effectencalculator intensief gemonitord. Het ging hier om een initiatief van PROVSO-Works (een koepel van 26 VSO- en praktijkscholen) om de MEE Toekomstcoach in te schakelen voor 100 leerlingen, die dreigden vast te lopen in het onderwijs.
Dit kwalitatieve onderzoek bevestigt nogmaals dat met behulp van toekomstcoaching 4 van de 5 een betere maatschappelijke positie heeft en beter financieel redzaam is. Bij 3 van de 5 jongeren is het psychisch welbevinden duidelijk toegenomen.
Maatschappelijke opbrengsten
Naast individuele resultaten toont het onderzoek ook maatschappelijke opbrengsten aan, zoals het voorkomen van inzetten van zorg en van financiële hulpverlening en het voorkomen van uitkeringskosten.
Wat is toekomstcoaching?
Toekomstcoaching is een gespecialiseerde vorm van cliëntondersteuning voor jongeren met een beperking in een kwetsbare situatie.
De methode is erop gericht om jongeren actief en duurzaam te laten meedoen in de samenleving. De jongere krijgt één coach, die ondersteuning biedt bij het integraal aanpakken van problemen in meerdere levensdomeinen, zoals school, werk, financiën, huisvesting en het sociaal netwerk. Hierbij werkt de MEE Toekomstcoach samen met school en zorgverleners, die bij de jongere zijn betrokken.
Voor wie is toekomstcoaching bedoeld?
Toekomstcoaching is voor 16-27-jarigen met (vermoedelijk) een beperking (veelal verstandelijk en/of autisme). Het gaat daarbij specifiek om:
- scholieren, die dreigen uit te vallen;
- jongeren aan het eind van hun opleiding, die ondersteuning nodig hebben bij de stap naar betaald werk omdat ze anders uitvallen;
- jongeren zonder baan en zonder zinvolle dagbesteding, opleiding of (vrijwilligers)werk.
Hoe maakt toekomstcoaching het verschil?
Toekomstcoaching gaat verder dan reguliere cliëntondersteuning en schoolmaatschappelijk werk. Het grote verschil is dat de MEE Toekomstcoach preventief betrokken blijft, ook als de hulpvraag is opgelost. Wanneer de jongere alsnog dreigt uit te vallen, kan de MEE Toekomstcoach snel op- en afschalen en direct schakelen tussen school, gemeente, UWV en het werkbedrijf. De MEE Toekomstcoach verbindt, is laagdrempelig en altijd nabij. Dit voorkomt draaideurproblematiek.
De MEE Toekomstcoach heeft veel kennis en ervaring met de doelgroep en weet hoe te communiceren met deze jongeren en hen te motiveren.
Toekomstcoaching voor jouw gemeente en school
MEE is aanbieder van cliëntondersteuning voor mensen met een beperking. Met 10 regionale MEE-organisaties heeft MEE een landelijke dekking. De aanpak Toekomstcoach is gezamenlijk ontwikkeld en kan in iedere gemeente en op iedere school worden uitgevoerd.
Partner ING Nederland fonds
MEE is met de Toekomstcoach partner van het ING Nederland fonds, dat maatschappelijk ondernemers en initiatieven ondersteunt die het verschil kunnen maken voor een inclusieve samenleving en economie. Vanuit deze samenwerking hebben we in 2021 een donatie ontvangen voor een driejarenplan, waarmee we toekomstcoaching over 17 extra gemeenten hebben kunnen uitrollen.
